Wat is ADHD?

Wat is ADHD officieel?

Op de website van Anne Marie van der Gouw, Hersenstorm, staat een lijst met diagnosecriteria voor ADHD samengesteld door Dr. Edward M. Hallowell en Dr. John J. Ratey, twee Amerikaanse ADHD-deskundigen. De punten op die lijst zijn gebaseerd op grootschalige klinische ervaringen, maar worden nog niet veel gebruikt door Nederlandse deskundigen.

Wat is/was ADHD voor mij?

Voor mij betekent (onbehandelde) ADHD vooral dat ik bijna altijd het gevoel heb dat ik op het randje van overspannen ben.

Nu iets specifieker:

Impulsiviteit en Hyperactiviteit:

Energie: Pieken en dalen in energie: soms hyper, maar ook vaak juist heel moe
Ik voel me vaak opgejaagd en tegelijk uitgeput
Ongeduldig, geïrriteerd, gestresst, onrustig, paniekerig
Snel schrikken
Ik krijg snel het gevoel dat "alles me teveel wordt" (dat ik teveel prikkels binnenkrijg, me niet goed genoeg van alles om me heen af kan sluiten)
Ik voel me vaak een beetje te "los": alsof ik geen goeie grenzen om me heen heb, en uit allemaal losse stukjes besta
Impulsief (mensen onderbreken, "voor je beurt praten", al een antwoord eruit flappen als de vraag nog niet eens af is, en bovendien niet aan jou gesteld werd, misschien wel wat AL te eerlijk, ...ik ben vaak te open, en vertel mensen dan allemaal persoonlijke dingen waar ze helemaal niet op zitten te wachten; dat grenzeloze dat ik in het punt hiervoor beschreef helpt hier ook niet echt bij! Het vervelendste vind ik vaak nog dat ik geen enkele gedachte helemaal kan uitdenken of er dient zich alweer een (interne of externe) prikkel aan die mij van mijn interne à propos brengt.)
De impulsiviteit heeft ook tot gevolg dat het moeilijker is dan voor andere mensen om de neiging tot snoepen te bedwingen, of hoe dan ook zelfbeheersing/discipline te hebben.

Aandachtsproblemen:

Verstrooidheid, bijv. ik ben altijd van alles eventjes kwijt, (meestal niet echt definitief kwijt, maar ik weet gewoon eventjes niet waar ik het gelaten heb), ergens heen lopen en vergeten wat ik daar kwam doen, aan allerlei dingen beginnen (heel enthousiast) maar het niet afmaken (het is heel moeilijk mijn aandacht en energie dan bij dat "project" te houden, en vooral om mezelf nog te motiveren)
Verveeldheid: ik heb snel een verveeld gevoel
Ik kan me niet goed concentreren op iets dat me niet zo erg interesseert, en juist heeeel erg goed op iets dat me wel interesseert, of waar ik "in zit": dan kan ik me juist nauwelijks ergens van losrukken.
Het is heel moeilijk me gewoonten en routines eigen te maken: het is net alsof ik de meest dagelijkse dingen steeds opnieuw voor het eerst moet doen, en moet bedenken hoe men zoiets doet: boodschappen, iedere dag 2 keer tandenpoetsen, op tijd op mijn werk komen, vooruit denken wanneer ik boodschapen in huis moet hebben, cadeautjes kopen, naar feestjes gaan, mijn post ordenen en rekeningen betalen, het huishouden doen.....
Door dit alles problemen met plannen/structuur
Chaotisch (associatief, van de hak op de tak springen, geen overzicht kunnen houden, snel overspoeld worden door alle indrukken die op je af komen, afspraken vergeten, ...)

Overige klachten:

Vergeetachtigheid. Het komt heel regelmatig voor dat mijn man me iets vertelt, en ik helemaal onder de indruk en verbaasd ben over zijn verhaal, en hij zegt dat hij het me vorige week ook al verteld heeft, en dat ik toen ook zo reageerde.
Ik heb altijd veel moeite mezelf te motiveren, bijvoorbeeld met oefenen voor zangles, klusjes, post, huishouden, soms ook klussen op mijn werk, iemand bellen, etc. Ik hoor heel vaak over mensen met ADHD die problemen hebben met motivatie en discipline. Dat is iets dat echt bij ADHD hoort, helaas. Het is misschien nog wel belangrijker dan moeite met concentreren. Als ik een prikkel van buitenaf heb, iemand die me over de drempel helpt en zorgt dat ik op gang kom dan ga ik ook wel door, maar dat beginnetje kan ik maar niet voor elkaar krijgen. De drempels zijn gewoon heel hoog, zo ervaar ik het. Heel veel mensen met ADHD hebben last van uitstelgedrag.
Als ik eenmaal (meestal dus door een prikkel van buitenaf) ergens aan begonnen ben en op gang ben gekomen dan is het juist moeilijk om op te houden!
Meer over motivatie/discipline bij mensen met ADHD: forum.viva.nl/forum/list_message/1364829 en in de hulpgids. Citaat van die laatste pagina:

Uit beeldvormend, neuropathologisch en elektrofysiologisch onderzoek is aannemelijk geworden dat de prefrontale cortex en hiermee in verbinding staande subcorticale structuren (met name de basale ganglia) hierbij betrokken zijn. Deze hersengebieden zijn rijk aan neurotransmitters zoals dopamine. Van dopamine is bekend dat het een rol speelt bij onder meer motivatie. Dat dopamine bij ADHD-symptomen betrokken is, blijkt ook uit de effectiviteit van stimulantia. (...)

Tegenwoordig minder last

Van al deze dingen heb ik de laatste jaren veel minder last gekregen. Dat komt gedeeltelijk doordat ik veel stabielere omstandigheden heb: ik heb nu al jaren dezelfde baan die precies uitdagend genoeg is, maar waar ik toch niet constant op mijn tenen hoef te lopen, en ik ben al jaren samen met Mark, en het contact met mijn familie en vrienden is ook rustig en prettig.

Bovendien gebruik ik sinds een aantal jaar medicatie (met wisselend succes):

Methylfenidaat (merknamen Ritalin, Concerta, etc.): een dopamine- en noradrenaline-heropnameremmer. Dit heb ik een aantal keer opnieuw geprobeerd (langere tijd), maar het helpt me niet zoveel.
Atomoxetine (merknaam Strattera), een selectieve noradrenaline heropnameremmer. Citaat van de site van de fabrikant van Strattera, Eli Lilly and Company, uit het deel 'voor de beroepsbeoefenaar':

Strattera is effectief in het verminderen van de kernsymptomen van ADHD. Het is een zeer selectieve presynaptische heropnameremmer van noradrenaline en heeft nauwelijks tot geen affiniteit voor andere neurotransmittertransporters of -receptoren. Middels dit mechanisme verhoogt Strattera de noradrenaline spiegels in de prefrontaal cortex. Strattera heeft géén invloed op de dopaminespiegel in de nucleus accumbens: het hersengebied dat wordt geassocieerd met gevoelens van euforie en mogelijk daarmee gepaard gaande verslaving. Strattera valt niet onder de opiumwetgeving.

Dit middel heeft me jarenlang (2006-2013) goed geholpen. Daarna werd het tijd voor iets nieuws.
Bupropion (merknamen Wellbutrin, Equasim, Zyban, etc.): een selectieve dopamine- en noradrenaline-heropnameremmer.
Dit middel gebruik ik sinds 2014, en ik voel me er prima bij.

Van de meeste symptomen van ADHD heb ik nog steeds wel wat last, maar toch veel minder sterk, en ik voel me toch een heel stuk beter. Ik maak me vooral veel minder druk, kan veel beter relativeren en voel me minder paniekerig over alles dat ik niet perfect onder controle heb. Het komt wel goed allemaal!

top